Blog

W życiu super/power użytkowników systemu zdarza się, iż chcemy „na szybko” wywołać dosłownie jedną, ewentualnie kilka komend. Możemy też chcieć uruchomić jakiś proces w terminalu, który będzie wykonywał się przez dłuższy czas np. monitor systemu, a przy tym zawsze móc po niego szybko sięgnąć. W tym celu można tworzyć nowe instancje i/lub karty wybranego emulatora terminala, lub przełączać się między terminalami (nawet tymi prawdziwymi [tty]). Jest to jednak nieefektywne. Jeśli więc zależy nam na naprawdę szybkim i wygodnym rozwiązaniu, możemy użyć trzeciej ścieżki – opuszczanego emulatora terminala.

Idea opuszczanego terminala

Opuszczane terminale wzięły się wprost z gry Quake. Istniała tam bowiem konsola pozwalająca na rozmowy z innymi graczami oraz zmianę zachowań gry, gdy włączony był tryb developerski np. ustawienie nieśmiertelności lub nieskończonej amunicji. Przykład takiej konsoli dla Quake Live znajdziemy w poniższym filmie:

Quake Live Console Cheats

Jak nie trudno się domyślić, pomysł ten szybko spodobał się i został zaadaptowany przez społeczność programistów GNU/Linux, którzy to w konsoli spędzają najlepsze lata swojego życia. W dzisiejszym artykule spojrzymy na dwa najpopularniejsze „opuszczane” terminale tj. Guake i Yakuake.

Guake – Gnome drop down terminal

Chciałbym na samym początku zauważyć, iż słowo Quake od Guake różni dosłownie jedna litera. Jego rozwój, tak jak wielu innych projektów Open Source, odbywa się na platformie github. Na stronie projektu https://github.com/Guake/guake możemy znaleźć zarówno kod, jak i informację na temat projektu. Ciekawym zabiegiem, jednak szczególnie często spotykanym w świecie programów napisanych w Pythonie, jest zmiana nazewnictwa wersji – z 0.8.13 na 3.0. Ma to związek z porzuceniem wsparcia dla języka programowania Python w wersji 2.

Instalacja Guake na systemach klasy Enterprise Linux w wersji 7 wymaga repozytorium EPEL. Całość można sprowadzić do prostego łańcucha (nie mylić z potokiem :)) komend.

sudo yum install -y epel-release && sudo yum install -y guake

Jest to co prawda Guake w starszej wersji, jednak zgodnie z dziennikiem zmian (ang. changelog) jedyną, z punktu widzenia użytkownika, istotną zmianą jest dodanie nieskończonego scrollowania.

Po zainstalowaniu Guake możemy wywołać program przy pomocy polecenia guake. Guake wyświetli nam informację, iż oczekuje na nas pod klawiszem F12.

W celu dodania Guake do aplikacji startowych graficznego środowiska użytkownika GNOME3 możemy użyć gnome-tweak-tool lub gnome-session-properties. Przy czym to drugie rozwiązanie pozwala na wykonanie dowolnego polecenia wraz z parametrami, podczas gdy gnome-tweak-tool wykorzystuje pliki desktop z katalogu /usr/share/applications.

Guake wspiera między innymi:

• profile
• palety kolorów
• przezroczystość
• tryb pełnoekranowy
• karty z intuicyjnym poruszaniem się między nimi – ctrl + Page Up/Page Down.

Przykładowy wygląd Guake wraz z wywołaniem fortune linux | lolcat.

Yakuake – KDE dropdown terminal

Kolejnym terminalem wartym omówienia jest konkurencyjny projekt ze stajni KDE – Yakuake. Tak samo jak Guake, podczas swojego pierwszego uruchomienia zapyta nas o preferowany skrót klawiszowy, pod którym ma rezydować lub poinformuje o oczekiwaniu pod klawiszem F12.

Yakuake, tak jak Guake, posiada swoją paczkę w repozytorium EPEL. Znów tworzymy więc prosty łańcuch komend w bashu.

sudo yum install -y epel-release && sudo yum install -y yakuake

Mówiąc szczerze, wygląd Yakuake nie przypadł mi do gustu, ale wynika to z faktu, iż na co dzień używam Gnome w wersji 3 zamiast KDE.

Yakuake obsługuje między innymi:

• profile
• palety kolorów
• przezroczystość
• tryb pełnoekranowy
• karty
• dzielenie okna na mniejsze terminale (split).

Osobiście nie przypadły mi do gustu domyśle skróty klawiszowe. Dla przykładu:

• tryb pełnoekranowy ma skrót (ctrl + shift + F11) zamiast F11.
• nowa karta (tab) jest co prawda pod standardowym skrótem (ctrl+shift+t), lecz przełączanie kart jest pod shift + ←/→ zamiast Page Up/Page Down.

Przykładowy wygląd Yakuake wraz z wywołaniami fortune linux | lolcat.

Podsumowanie

Opuszczane terminale nie zastępują pełnoprawnych okien ulubionych emulatorów terminali. Raczej je uzupełniają w przypadkach, gdy przełączanie okien jest po prostu niewygodnie np. czytanie strony w przeglądarce i wywołanie komendy.

W następnym artykule zwrócimy uwagę na stosunkowo nowy, wyjątkowo prężnie rozwijany projekt emulatora terminala, jakim jest Tilix. Będzie to przedostatni artykuł z tej serii.